W sieci można znaleźć sporo materiałów na temat Forex tradingu, zarówno artykuły wysokiej jak i niskiej jakości. Niestety, duża część tych kiepskich artykułów dotyczy poziomów wsparcia i oporu. Jest to wyjątkowo ważny temat dla traderów Forex, a jednak jakość ogólnie dostępnych badań i doradztwa jest ekstremalnie niska. Spróbuję podejść do tematu niestandardowo i zadać kilka trudnych pytań dotyczących tej kwestii. Najpierw jednak wyjaśnię, dlaczego poziomy wsparcia i oporu są tak ważne w handlu na Forex.
Znaczenie Wsparcia i Oporu
Cały trading można w zasadzie rozbić na szukanie odpowiedzi na dwa pytania: w jakim kierunku cena najprawdopodobniej się poruszy, i na jakim poziomie cenowym prawdopodobnie się odwróci. Znalezienie odpowiedzi na jedno z tych pytań już zazwyczaj wystarczy, aby odnieść pewne sukcesy inwestując na giełdzie walutowej. Znalezienie odpowiedzi na oba pytania natomiast gwarantuje duże sukcesy. Poziomy, na których możliwość obrócenia się ceny jest prawdopodobna, nazywane są poziomami “wsparcia i oporu”. W Forex tradingu wsparcie i opór mają szczególne znaczenie, ponieważ Forex ma tendencję poruszania się mniej kierunkowo niż inne, powszechnie handlowane akcje czy towary. Z tego właśnie powodu gracze Forex często mają obsesję na punkcie tych poziomów i próbują je odgadywać, zanim cena je osiągnie. Przedstawiają one bowiem szanse na mało ryzykowne, a zyskowne wejścia tradingowe.
Określanie Poziomów Wsparcia i Oporu
Rola tych poziomów jest ogólnie uznawana za kluczową w Forex tradingu. Istnieje więc wiele teorii na temat tego, jak je najlepiej identyfikować. Jedna powszechna teoria mówi, że liczby okrągłe/całe, “kluczowe” średnie kroczące, punkty pivota tak jak i inne pochodne wskaźniki często bywają skutecznymi poziomami wsparcia i oporu. Nie ma jednak na to żadnych dowodów! Nigdy nie widziałem statystycznie reprezentacyjnego testu pokazującego, że czynniki te samodzielnie mają decydujący wpływ.
Czasami spotkać można się z podobnym, lecz słabszym stwierdzeniem: jeśli takie poziomy są zbieżne z bardziej inteligentnie określonymi poziomami wsparcia i oporu, poziomy są wzmacniane i stają się ważniejsze. Ponownie, nie widzę na to żadnych dowodów. Przetestowałem strategię podążania za trendem na danych historycznych obejmujących ponad dziesięć lat i tysiące przykładów, i przefiltrowałem je liczbami całymi/okrągłymi. Pozytywne oczekiwanie się nie zmieniło.
Na podstawie tych wyników nie wierzę w istnienie jakiegokolwiek wskaźnika pochodnego, który mógłby zapewnić przewagę handlową wyznaczając poziomy wsparcia i oporu. A co z bezpośrednimi poziomami cen? Niektórzy traderzy silnie wierzą w dzienne, tygodniowe lub też miesięczne niskie i wysokie poziomy cenowe. Inni wierzą w kursy przy otwarciach różnych sesji. Osobiście nie widzę żadnych dowodów na to, że takie poziomy cen zapewniają jakiegokolwiek rodzaju systematyczną, mechaniczną przewagę handlową. Z pewnością czasami może się to zdarzyć, i myślę, że istnieją dwa powody, dla których takie poziomy czasami będą skuteczne, a czasami nie. Po pierwsze, najwyższe lub najniższe kursy dnia lub tygodnia, które wykazują ostrzejsze, szybsze trafienia i odrzucenia, są bardziej skuteczne niż wtedy, gdy składająca się akcja cenowa jest inna. Po drugie, wiele zależy od szerszego kontekstu tego, jak zachowuje się cena. Jeśli cena jest w silnym trendzie wzrostowym, poprzednie najwyższe lub najniższe kursy dnia lub tygodnia raczej nie będą skutecznymi poziomami oporu. Z kolei w silnym trendzie wzrostowym, cena raczej rzadko osiągnie takie poziomy oporu. Najważniejsza informacja na temat określania poziomów wsparcia i oporu: nie spodziewaj się przewagi handlowej z jakiegokolwiek wzoru. Musisz wiedzieć, jak czytać wykres w inteligentny sposób, i rozważyć panujące warunki w czasie, gdy poziom został osiągnięty. Na przykład, powiedzmy, że 1,1000 wygląda na
Prawdopodobny poziom oporu, ponieważ cena wzrosła do tego poziomu kilka dni wcześniej i od tej pory go nie przebiła. Następnie ujawniono informację, że odpowiedni bank centralny zmienił stopę procentową, a cena wzrosła do 1,1000, natomiast poziom ten prawdopodobnie nie będzie miał znaczenia w nowych warunkach rynkowych
Najlepsze Warunki dla Poziomów Wsparcia i Oporu
Najlepsze warunki rynkowe, w których warto używać poziomów wsparcia i oporu jako podstawy decyzji handlowych, to brak trendu, tzn. stan konsolidacji. Wielu traderów często popełnia zrozumiały błąd szukania poziomów wsparcia w trendzie wzrostowym, a poziomów oporu w trendzie spadkowym. Nie ma w tym nic złego, natomiast nie warto przegapić silnego trendu nie otwierając żadnych pozycji, tylko dlatego, że pullbacki nie osiągają Twoich wyznaczonych poziomów!
Czy Poziomy Wsparcia i Oporu Rzeczywiście Mają Znaczenie?
Wspomniałem wcześniej, że śledząc trendy, zupełnie możliwe jest zarabianie pieniędzy bez zastanawiania się nad poziomami wsparcia i oporu. Jeśli kiedykolwiek chciałeś zająć pozycję, ale bałeś się, że cena się odbije od poziomu wsparcia czy oporu, po czym cena wybiła się poza dany poziom bez Ciebie, będziesz wiedział, o czym mówię.
Gracze szukający lepszego podejścia do Forex powinni zastanowić się nad tym, czy polegają zbyt mocno na poziomach wsparcia i oporu. Taka nadmierna zależność może doprowadzić do zbytniego handlu przeciwko trendowi i przegapionych transakcji. Większość najlepszych transakcji na rynku Forex nie rozpoczyna się od odwrócenia od dobrze określonych poziomów wsparcia i oporu. Warto się nad tym zastanowić.
Najlepiej czekać na osiągnięcie poziomów wsparcia i oporu wtedy, kiedy cena od dłuższego czasu stoi w miejscu niż wtedy, kiedy ostatnio ruszała się w górę lub w dół.
